مطالعه اثر تابش اشعه نوترون بر تغییر خواص زینک دی آلکیل دی تیو فسفات

تاریخ آغاز فیزیک هسته ای را می توانیم از کشف پرتو زایی توسط بکرل‎ در سال ‎????‎ میلادی یا ظهور فرضیه رادرفورد مبنی بر وجود هسته در اتم ها در سال ‎????‎ میلادی بگیریم. به روشنی معلوم است که مطالعات تجربی و نظری فیزیک هسته ای نقش برجسته ای در توسعه ی فیزیک قرن ‎ 20 ایفا کرده است. برطبق مدل رادرفورد-بوهر‎از اتم، اتم شامل یک هسته ی مرکزی است. الکترون ها در اطراف هسته ی اتم در سطوح انرژی مشخصی قرار دارند و در این سطوح دور هسته ی اتم در حال چرخش هستند. تابش های هسته ای باعث تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی در مواد می شوند. بمباران مواد توسط نوترون ها، پروتون ها، اشعه های آلفا، بتا و گاما باعث تغییر خواص مکانیکی (آسیب های تشعشعی) و تغییر خواص فیزیکی دیگر، مانند تغییر ساختار بلور، خواص حرارتی، خواص اپتیکی و خواص مغناطیسی می گردد. موادی که در تکنولوژی هایی از قبیل نیروگاه های هسته ای و فضاپیما ها استفاده می شوند، به طور مرتب تحت تابش پرتو ها قرار می گیرند و تغییر خواص آن ها عاملی برای محدود نمودن عمر وسایل ساخته شده از آن مواد است. از طرفی جایگزینی برخی از مواد توسط موادی که تهیه آن آسان تر، ارزان تر و با کارآیی مشابه یا بهتر است، از اهداف محققین در توسعه تکنولوژی است. مواد آلی علاوه بر استفاده ی گسترده در تولیدات صنعتی، به دلیل دارا بودن کربن و توانایی جامد شدن، می توانند در برخی از نیروگاه های هسته ای با توان متوسط، به عنوان کند کننده نیز مورد استفاده قرار گیرند. با افزایش روز افزون تقاضای بازار روانکار ها، تحقیقات زیادی برای گسترش و بهبود عملکرد روغن ها در حال انجام است. یکی از مهم ترین افزودنی هایی که در روغن ها مورد استفاده قرار می گیرد، مواد افزودنی ضد سایش‎ هستند که بسته به سختی کار، از انواع مختلف آن ها استفاده می شود. زینک دی آلکیل دی تیو فسفات ها یکی از انواع افزودنی های روغن موتور هستند. در صنعت نوین در ساخت روغن موتور ها از این ماده استفاده می شود. این افزودنی ها به منظور افزایش جنبه های عملکرد روغن لازم هستند و جایگزین ترکیباتی می شوند که ممکن است در تصفیه از دست رفته باشند. ‎zddp‎ها عمدتاً برای خواص آنتی اکسیدانی و همچنین توانایی برای جلوگیری از سایش استفاده می شوند. آنتی اکسیدان ها در به تأخیر انداختن اکسیداسیون روغن نقش مهمی دارند، در نتیجه از تشکیل از محصولات خورنده جلوگیری می‎کنند. در این رساله اثر تابش نوترون بر روی سه استخلاف از ماده آلی ‎«‎زینک دی آلکیل دی تیو فسفات‎»‎ با دوز های ‎ 0.8 kgy ‎ و ‎ 1.5 kgy ‎ مورد مطالعه قرار گرفته است.